Bij het overlijden van Jan Rot was er genoeg aandacht voor hem, meer als tijdens zijn leven als artiest dat was duidelijk. Juist zijn columns na zijn overlijden vond ik wel leuk. Niet alleen de inhoud maar ook ogenschijnlijk dat stukje leven wat je afsluit en beschouwd zoals in zijn laatste bericht en dan ben je al weken dood. Afscheid nemen is iets wat in de belangstelling staat en waar we in de westerse samenleving niet echt mee bezig waren. Jawel bidden en rouwen maar niet die voorbereiding zoals in de column voorbij kwam.
De hospice is ingeburgerd, een sterfhuis, een plek waar je netjes je laatste dagen kan doorbrengen met de gepaste zorg. Het mooie in de column waren dan ook de overdenkingen op je afscheid die je ook neemt via de elektronische snelweg. Je bericht komt aan en mensen reageren. Wat mij aansprak en wat ik mooi vond was de overweging waarom er naar het hospice werd gegaan. Ik heb nu een paar keer meegemaakt dat ik mensen feliciteerde met het leven, u bent jarig van harte, terwijl ze al jaren dood waren en of net overleden. Vervelend is zoiets maar gelukkig kan je het weghalen.
Je zal maar niet weten dat iemand overleden is. In de column raakte mij het stukje over wel of niet thuis overlijden. De mooie herinnering behouden en het huis als zodanig positief houden beviel mij wel, en dat kan met een hospice. Recent nam ik afscheid van het monument van mijn moeder. Na tweeënvijftig jaar werd dit verwijderd. Ik had toevalligerwijs jaren geleden mijn contact gegevens doorgegeven. Tweeënvijftig jaar geleden was overlijden een heel ander ritueel. Mijn moeder overleed in een ziekenhuis in Dordrecht wat die week ook nog gesloten werd.
Haar afscheid was anders dan dat van de columnist. Het was een plotselinge ervaring, een proces van een week. Wat mij raakte of eigenlijk mijn eigen ervaring en inzicht was van destijds het herinneren van positieve momenten. Ik maakte bij de begrafenis de keuze niet naar de kist te gaan maar een mooi beeld vast te houden van mijn moeder, beter dacht ik alhoewel zo een keuze jarenlang aan je blijft knagen. Mijn oudste zus had gekozen voor een gesloten kist want zei zij, " ik hou niet van kistje kijken". Daarmee doelde ze op de rij van mensen die dan eventueel voorbij zou komen.
Tal van slechte voorbeelden hoorde ik later ook wel voorbij komen. Dat positieve herinnerde mij er aan dat je dat op die manier moet blijven doen en bij de vele overlijdens heb ik dat in die afgelopen tweeënvijftig jaar dan ook maar gedaan, wars van wat een ander daar van vind. Ik heb mij wel verdiept in die overlijdensculturen en er veel van opgestoken. In de James Bond film Live and let die kon ik genieten van de vrolijke wijze van afscheid en treur alhoewel dat natuurlijk niet zo een fraaie aangelegenheid was. Tegenwoordig kan dit ook in Nederland en kunnen de verschillende manieren van afscheid, mooi zo.
Bij het afscheid nemen van het grafmonument en de zorgvuldigheid naar ons als familie kon ik alleen maar tevreden zijn. Tweeënvijftig jaar deed mij minder omdat het positieve gevoel overheerste en dat stukje las ik eigenlijk ook in de column. Nu heb ik ondertussen veel geleerd over de verschillende culturen en rituelen maar heb nog steeds geen echt leeftijdsgevoel. Dat klinkt misschien raar maar het sluit aan bij wat ik geleerd heb. Ja natuurlijk realiseer ik mij mijn leeftijd maar leef de tijd dat ik hier ben, en het begrip leven is ernstig subjectief.
In de James Bond film vind ik veel onderdelen terug van mijn leven, vooral veel gevoel en de wensgedachte van wat een mens wil bereiken. Om daarover uit te wijden kost te veel woorden voor wat ik hier eigenlijk probeer te vertellen.
Het positieve gevoel wat je kan hebben bij iemand en dat vast houden is toch het mooiste wat er is. De film Forrest Gump vind ik daarin ontroerend maar ook de oorlogsfilm Windtalkers omdat overlijden en ervaring daarin naar voren komen. Want de denkende mens spreekt over gevoel terwijl dat subjectief is.
De verfijnde methodes om zaken op spiritueel gebied te doorgronden zijn divers, in alle culturen waarover ik geleerd heb en kennis van heb genomen komt dat naar voren. Dagelijks geniet ik van de kennis die voelt als een sleutelbos waarmee ik deuren mag openen en sluiten. De symboliek van sleutelbos en deuren hanteer ik als begrip om iets tastbaar te maken. Bram Vermeulen, ooit Neerlands Hoop, herinnerde zich verder in zijn leven plots tal van levens en werd daarmee beschimpt. Zijn vóndst in het spirituele leven was in die zin heel mooi.
Hij wordt vaker herinnert door zijn tekst in het nummer waarin hij zingt over het verleggen van een steen in de rivier op aarde. Symboliek die in de vele culturen die afhankelijk van de tijd en plek in acht genomen kan worden. De voorbereidingen van de begrafenis van mijn moeder herinner ik mij nog wel. Niet zoals nu. Alles moest geregeld worden wat we tegenwoordig uitgebreider laten doen door een ondernemer. Indrukwekkend vond ik de vele mensen die er waren en langs het graf liepen om haar de laatste eer te bewijzen.
Gaandeweg de jaren daarna ben ik nog wel eens langs geweest en heb voor bijzondere momenten of gevoelens het monument bezocht. Het belangrijkste monument is de herinnering en de warmte die ik voel in mijn hart. Het is juist dat stukje wat ik bij de velen die daarna gingen is gebleven. Ik denk aan hen en stuur ze de liefde die ze mogen willen ontvangen want wie ben ik, niets anders dan een steen in de rivier die de stroom daarvan zie veranderen door al die andere stenen die daar een bijdrage aan leveren.
Jan Rot heeft zijn steen openbaar bijgedragen, Henny Vrienten heeft dat bij zich gehouden, Herman Brood heeft dat gedaan met een grote klap. Iedereen herinnert zich wel een moment, een persoon, heeft zijn haar verhaal maar respect voor hen die komen en gaan is het belangrijkst tenzij je eigen mening belangrijker is, dan telt het in het geheel niet dan is dood dood. Eigenlijk ben ik van de tijd van planetaire stelsels en lees de klok op die manier af inzet aantal manen van de indianen bijvoorbeeld. Begrippen die wij geleerd hebben in woorden (want een indiaan komt helemaal niet uit India) zijn vaak leidend voor onze programmering.
Met Bram Vermeulen vond ik het mooi om te lezen hoe hij als mens zijn eigen programmering bijstelde. Een woord dat bij een artiest past. Ik voor mij heb geleerd hoe marketing, reclame mensen verder programmeert en hoe het algoritme vandaag de dag daarin verder in bijdraagt. Jan Rot hertaalde teksten en dat is misschien wel een mooi voorbeeld. Hertaal je programmering eens dat leidt tot wonderlijke inzichten. Het lezen van codes, het begrijpen van taal, inzicht in wat niet te begrijpen is dat is wat heerlijk is om in het leven mee te maken, althans voor mij.
0 Reacties