Plezier

Ik heb wel vaker tal van gedachten, ideeën en observaties die mijn denkhoofd bezig houden. Denkhoofd ook zo een mooie uitdrukking die ik heb overgehouden van Pipo de Clown. Kent u die nog die Pipo de clown? Het was in ieder geval niet wat mij bezig hield ik was blijven kijken naar en vertragingsmechanisme. Tegenwoordig zitten er in tal van mechanische apparaten een vertragingsmechanisme. Keukenkastjes en laatjes die niet meer hard dicht vallen maar ook in auto's de achterkleppen en meer van dat soort voorbeelden.

Waar ik vandaag eigenlijk naar bleef kijken was een WC bril die heel langzaam naar beneden kwam. Ik betrapte mij er op dat ik rustig stond te kijken hoe langzaam de bril naar beneden klapte, dus niet. Daar kwam dan ook meteen de gedachte op over het denkhoofd. Een uitdrukking die ik overhield aan Pipo de clown die meer dan ook nadacht over de meest simpele dingen. Ooit werd ik door een tekenleraar, ex KNIL militair, Klukkluk genoemd na de figuur die Herbert Joeks die in de serie van Pipo speelde.

Een ware geuzennaam omdat ik die kreeg vanwege lang haar maar ook vanwege gedrag. De beste man vond mij wel moedig dat ik zijn lichaamsstraffen manmoedig onderging of handig wist te ontwijken. Zijn stijl van lesgeven motiveerde hij met straffen. Door de leerling vast te pakken en te knijpen probeerde hij de aandacht te vestigen op wat beter kon en de leerling zo te stimuleren. De basale reactie was dat de leerling zich terugtrok en zichzelf meer pijn deed. Ik bleef staan en dat vond hij, zo sprak hij dat uit, slim.

Van deze man heb ik een aantal heel bijzondere technieken geleerd die later heel waardevol waren en nog zijn. Onderwijskundig was het het niet maar een andere tijd en mores. De geuzennaam draag ik als trots in gedachten en met respect omdat ik zelf op die school mijn eigen ding deed en zelfs in mijn examen jaar bij een enkel vak de artiestennaam Sjef van Oekel boven mijn repetities schreef als teken van verzet. Waarnemen en zien wat er gebeurt is wel iets wat ik daar deed. Pipo de clown deed dat ook en reed in zijn tinyhouse de hele wereld rond.

Het was een ware hippie zou je kunnen zeggen die met vrouw en kind het soms moeilijk had om zich staande te houden. De compassie die hij toonde en die ik geleerd heb om op een serieuze manier in te zetten komt voor mij bij de Dalai Lama vandaan. Op de school waar ik het over had was ergens in een leerboek een artikel over de bezetting van Tibet. Pacifisme heb ik van mijn moeder meegekregen en zo ben ik mijn leven ingegaan. Passend bij die gekke clown en die namaak indiaan met hun fratsen. Verzet zonder geweld en verbazing oproepend.

Ik keer nog steeds de andere wang toe zoals dat mooi bijbels is. In de vertraging waardoor ik gebiologeerd vandaag naar de langzaam dalende wc bril stond te kijken, wat een meditatief moment was, kwam ik heerlijk tot mijzelf. Je zal maar hoge nood hebben en moeten wachten op het moment dat de bril zonder te klappen neergedaald is op de pot (dat is pas meditatie), wat doe je dan. In de Bhagavad  Gita die vol staat van mooie verhalen zitten ook van die vertragingsvoorbeelden. Arjuna wordt vanwege zijn handelen vervloekt ( onbeperkt) maar dat wordt gelukkig teruggebracht tot een jaar.

Daarna komt alles weer goed. Nu is het zo dat als je de Bhagavad  Gita leest dat toch echt vol van verhalen over oorlog en vrede zit. Net als in andere boeken, alleen is dit de oudst bekende. Het zit vol met voorbeelden waar wij als mens van kunnen leren. Dat geduldig wachten, die vertraging in beweging, die zie ik daar in terug. De odyssee bedenk ik me is de beproeving als je met hoge nood staat te wachten tot die wc bril is geland. Een bizarre vergelijking natuurlijk met een reis zoals Homerus die beschreven heeft. Het is ook niet te plaatsen bij de Pipo die door het land trekt.

De beproeving is wat het allemaal als overeenkomst heeft. Alles in het leven is passend bij de verhalen die we uit de klassiekers kunnen lezen. Hoe we het vertalen en hoe wij ons er na gedragen is een tweede. De leraar die als soldaat vocht voor zijn leven voor de vrijheid en zijn ideaal, wordt vandaag versleten als een idioot zoals een Pipo. Tevens is hij ook de held vergelijkbaar als in klassieke verhalen van strijd zoals Troje of Leonidas' vechters. Waar de moderne vertraging mij helpt in een moment van overdenking brengt het mij naar de Himalaya waar de Dalai Lama verdreven is van zijn land en waar de verhalen van Arjuna zich ook afspelen.

De compassie die ik geleerd heb blijf ik toepassen en vertaal ze naar de modernismen van de tijd. Met respect voor de leraar, de lessen de geuzennaam, het inzicht maar ook de kracht te staan voor wat je bent. Klukkluk is de Arjuna in het Pipo verhaal en zo ervaar ik dat. Ook ik heb de achilleshiel de kwetsbaarheid maar heb geleerd als Leonidas  mensen en de verhalen uit de Bhagavad  Gita te staan en te handelen in de trots waarvoor we staan en doe dat met compassie zonder geweld. Die compassie lees ik terug bij het advies van Krishna aan Arjuna om zich niet langer te hechten aan aardse genoegens.

Zoals de Pipo de clown die de wereld doortrekt met zijn woonwagen getrokken door de ezel nononono  en de dag afsluit met dag vogels, dag bloemen dag kinderen. Leonidas weerstand tegen Xerxes is een mooi voorbeeld waarvan ook prachtige verhalen van terug te vinden zijn in de Bhagavad  Gita. Het zijn verhalen die ik nu weer in de werkelijkheid zie gebeuren. Compassie is wat ik mee en uitdraag en waar de wereld mee gebaat is en liefde voor de planeet die er is voor onze kinderen en volgende generaties.

Hebzucht en verleiding leid tot bijzondere situaties waar de mens zijn les uit kan trekken.